Wat te doen in het Zwarte Woud: tips en bezienswaardigheden
Het Zwarte Woud is een groot gebied dat zich uitstrekt over het zuidwesten van Duitsland. Het is een paradijs voor natuurliefhebbers en bij uitstek geschikt voor iedereen die rust, ruimte en ontspanning zoekt. De mysterieuze bossen die het Zwarte Woud haar naam hebben gegeven inspireerde de gebroeders Grimm tot het schrijven van sprookjes waarin Rapunzel, Doornroosje en Hans en Grietje een hoofdrol speelde. Ben je ook benieuwd naar deze sprookjesachtige bestemming? Onlangs bezochten we Karlsruhe, Baden-Baden, Nationaal Park Schwarzwald, Freudenstadt en Baiersbronn. Hieronder vind je tips en aanbevelingen voor deze (en andere) mooie plekken in het Zwarte Woud.
- Het Zwarte Woud, waar ligt dat eigenlijk?
- Beste reistijd voor het Zwarte Woud
- Karlsruhe | De toegangspoort tot het Zwarte Woud
- Baden-Baden | Luxe kuuroord met een rijke geschiedenis
- Nationaal Park Schwarzwald | Hart van het Zwarte Woud
- Baiersbronn | Een gastronomisch wandelparadijs
- Freudenstadt | Kleurrijke stad met het grootste marktplein
- Andere mooie plekken in het Zwarte Woud
Het Zwarte Woud, waar ligt dat eigenlijk?
Het Zwarte Woud (Schwarzwald) is gelegen in de deelstaat Baden-Württemberg, in het zuidwesten van Duitsland. Dit dichtbeboste gebied strekt zich in het westen uit tot de grens met Frankrijk en grenst in het zuiden aan Zwitserland. Het is gemakkelijk te bereiken met de auto of trein, waardoor het een ideale bestemming is voor een (duurzamere) vakantie dichtbij huis.
Karlsruhe, de meest noordelijke stad in het Zwarte Woud, ligt op ongeveer 5,5 uur rijden van Utrecht. Met NS International reis je comfortabel (en rechtstreeks) in slechts 4 uur en 50 minuten naar deze Duitse bestemming.
Hoewel de meeste steden en populaire bezienswaardigheden in het Zwarte Woud goed te bereiken zijn met het openbaar vervoer, blijft de auto het meest praktische vervoersmiddel. Hiermee kun je alle mooie plekken in het Zwarte Woud (en met name de natuurgebieden) gemakkelijk en snel bereiken. Het gebied behoort bovendien tot een van de mooiste plekken in Duitsland om doorheen te rijden. De wegen die door de groene bossen slingeren, maken de reis nog nét iets leuker.
Beste reistijd voor het Zwarte Woud
Het Zwarte Woud is een bestemming die je het hele jaar door kunt bezoeken. In de lente aanschouw je hoe de natuur er op prachtige wijze ontwaakt, in de zomer vind je verkoeling in de bergen en in de winter kun je er juist heerlijk opwarmen in een van de kuuroorden en gaan skiën op meer dan 158 kilometer aan pistes. Of bezoek het Zwarte Woud (net als ons) in de vroege herfst, wanneer de bladeren beginnen te verkleuren en je kunt zien hoe de natuur zich stilaan klaarmaakt voor de winter.
Rond eind september en in de maand oktober profiteer je van een landschap vol kleurschakeringen. Het levert prachtige foto’s op met groene, gele, oranje en soms al rode bomen. In het ochtenddauw kun je een hert zien wegspringen in het bos en ’s avonds kun je genieten van de beste streekproducten bij een van de toprestaurants in de regio. Het is dan ook de ultieme bestemming om de herfst in het bos te vieren!
In dit artikel kunnen affiliate links staan. Mocht je iets via deze links aanschaffen, dan ontvangen wij een kleine commissie – wat jou niets extra’s kost! Een win-win situatie en zo houden we deze site vrij van banners en advertenties.
Karlsruhe | De toegangspoort tot het Zwarte Woud
Karlsruhe, een levendige plek vol cultuur en innovatie en veelal het startpunt van een reis door het Zwarte woud. De stad ligt in het noorden van het Zwarte Woud en het ligt dus voor de hand dat je reis hier begint. Karlsruhe telt ruim 300.000 inwoners en is daarmee de derde grootste stad van de gemeente Baden-Württemberg. De stad is niet groot, dus in slechts één dag zou je in theorie de bekendste bezienswaardigheden kunnen afvinken. We raden je echter aan om hier minimaal 1 nacht te verblijven, zodat je iets meer de tijd hebt om ook één of meerdere interresante musea te bezoeken.
De bekendste bezienswaardigheid is Karlsruhe Palace (Schloss Karlsruhe), waar alle hoofdstraten in het stadscentrum op uit komen. Niet te missen dus! Karl Wilhelm, de oprichter van Karlsruhe startte in 1715 met de bouw van dit opvallende barokke paleis. Vandaag de dag vind je in het gele kasteel het Badisches Landesmuseum.
Het cultuurhistorisch Badisches Landesmuseum opende in 1921 haar deuren en mag zich nu het grootste museum van de regio Baden-Württemberg noemen. Je vindt hier kunst uit de prehistorie tot aan de 21e eeuw. Geschiedenis liefhebbers zouden zich hier dus een hele dag kunnen vermaken, maar de gemiddelde cultuursnuiver zal ongeveer 2 uur uittrekken voor een bezoekje. Vergeet ook niet het torentje van het kasteel te beklimmen voor een fraai uitzicht over de stad!
Een paleis is natuurlijk niet compleet zonder een mooie aangelegde paleistuin. Je kunt hier heerlijk doorheen wandelen en het is een populaire plek voor het maken van trouwfoto’s. Naast het kasteel vind je ook de botanische tuinen. Niet heel groot, maar wel leuk om even te bekijken als je er toch bent.
Ben je meer van de moderne kunst? In Karlsruhe vind je het ZKM | Centrum voor Kunst en Media, een plek waar kunst en technologie samenkomen. Neem de tijd om de diverse (interactieve) tentoonstellingen te ontdekken en laat je inspireren door de innovatieve kunstwerken.
Zien en doen in Karlsruhe
Karlsruhe in klein, maar er is genoeg te zien en doen. Het Slot van Karlsruhe is de grote blikvanger en er vinden geregeld festiviteiten, concerten en tijdelijke exposities plaats. Houd dus zeker de evenementenkalender in de gaten voor aankomende activiteiten.
Voor op je lijstje:
- Bezoek het Karlsruhe paleis en het Badisches Landesmuseum Aanrader!
- Bekijk het werk van o.a. Hollandse meesters uit de 19e eeuw in de Staatliche Kunsthalle
- Dwaal door Altstadt, de oude binnenstad van Karlsruhe
- Bezoek de voorstad Durlach en ga een hapje eten bij Tawa Yama Aanrader!
- Wandel door de kleine botanische tuinen naast het paleis
- Bezoek het moderne centrum voor Kunst en Media (ZKM)
- Geniet van het uitzicht op Karlsruhe vanaf de Turmberg
- Bezoek het Natuurhistorisch museum in Karlsruhe
Overnachten in Karlsruhe
Voor luxe 5-sterrenhotels moet je in het nabij gelegen Baden-Baden zijn. Karlsruhe is namelijk een kleine stad met relatief weinig hotels. Toch vind je naast het station van Karlsruhe het gloednieuwe InterCity Hotel. Een prima uitvalsbasis voor 1 of 2 nachten. Het is een uiterst betaalbaar 4-sterrenhotel op een centrale plek, met moderne kamers en een zeer uitgebreid ontbijt.
Baden-Baden | Luxe kuuroord met een rijke geschiedenis
Op slechts 40 minuten van Karlsruhe ligt Baden-Baden, een historisch kuuroord in de gelijknamige wijnstreek Baden. Naast goede wijnen vind je hier veel wellness hotels met thermale baden. Al eeuwenlang is het een welvarende stad en dat zie je terug in het centrum. Bezoek het luxe en meest elegante casino van Europa (ook als je géén gokje wilt wagen) en begin je dag met een duik in het beroemde Friedrichsbad. Strijk op een zonnige dag neer op een van de terrasjes en geniet van de lokale lekkernijen in een van de vele restaurants.
Baden-Baden heeft zich ontwikkelend tot een kuuroord dankzij de warmwaterbronnen die hier te vinden zijn. Deze werden al door de oude Romeinen ontdekt. Het thermale (en geneeskrachtige) water stroomt nog steeds door de badhotels in deze stad, maar ook door het kleine fonteintje in de Trinkhalle. Deze indrukwekkende passage met hoge zuilen is versierd met spectaculaire muurschilderingen die de mythes van de regio uitbeelden. De aangrenzende tuin nodigt je uit om even tot rust te komen en te genieten van al het moois om je heen.
Leuk weetje: van oorsprong werd Baden-Baden simpelweg Baden genoemd. Maar te vaak werd de stad verward met het Oostenrijkse Baden en het Zwitserse Baden. Daarom werd besloten om de Duitse plaats te wijzigen naar Baden-Baden. Een simpele oplossing om verdere verwarring te voorkomen.
Zien en doen in Baden-Baden
Baden-Baden is een bruisende stad waar veel te zien en doen is. Naast alle bezienswaardigheden die er het hele jaar door te bezoeken zijn, vinden er ook veel festivals, theatervoorstellingen, concerten en opera’s plaats. Hier vind je een overzicht met alle komende evenementen en festiviteiten in Baden-Baden.
Voor op je lijstje:
- Waag een gokje in een van de mooiste casino’s van Europa Aanrader!
- Ga shoppen in een van de luxe winkels in het historische centrum
- Neem een duik in het prachtige klassieke Friedrichsbad (met thermaal water) Aanrader!
- Wandel door de 19de-eeuwse Kurhauskolonnaden waar je een aantal leuke kleine winkels vindt
- Bekijk de prachtige muurschilderingen in de Trinkhalle Aanrader!
- Ga ontspannen in kuurbad Caracalla Thermen
- Rijd langs de wijngaarden van Baden en proef de lokale wijnen
- Breng een bezoekje aan kasteel Hohenbaden en de Battert
Overnachten in Baden-Baden
Baden-Baden is een bruisende stad waar je prima een paar dagen kunt vertoeven. Luxe overnachten kan in het Maison Messmer hotel. Dit 5-sterrenhotel ligt in hartje Baden-Baden, vlakbij alle bezienswaardigheden. Vanuit het casino kun je ’s avonds zo je bed inrollen. Bovendien beschikt dit hotel over een prachtige spa met een binnenzwembad.
Nationaal Park Schwarzwald | Hart van het Zwarte Woud
Wanneer je vanuit Baden-Baden verder afdaalt naar het zuiden kom je vanzelf uit bij Nationaal Park Schwarzwald. Dit dichtbeboste natuurgebied vol dennen- en sparrenbomen vormt het hart van de regio en wanneer men het over het Zwarte Woud (Black Forrest) heeft, wordt veelal dit gebied bedoeld. Dankzij de uitgestrekte bossen, heldere meren en frisse berglucht is dit de perfecte plek om even helemaal tot rust te komen. Het is ook een geweldige plek voor outdoor liefhebbers want je vindt er tal van wandel-, hike- en fietsroutes.
Dwars door het park slingert de panoramische B500 Schwarzwaldhochstrasse, die je meevoert langs tal van mooie watervallen en uitkijkpunten op een hoogte tot wel 1000 meter. Wanneer je met de auto door het Zwarte Woud rijdt mag je deze 65-kilometerlange route beslist niet overslaan. Volgens velen behoort het zelfs tot een van de mooiste autoroutes in Duitsland!
Zien en doen in Nationaal Park Schwarzwald
In en rondom Nationaal Park Schwarzwald is een hoop te doen op het gebied van natuur, outdoor en wellness. Je zou hier dus prima een week of zelfs langer kunnen verblijven. Het is echter ook een leuke bestemming voor 1 of 2 nachten. We raden je in dat geval aan om (net als ons) in het zeer gunstig gelegen Baiersbronn te verblijven. Verderop in dit artikel vind je meer informatie over deze regio.
Voor op je lijstje:
- Rijd over de B500 Schwarzwaldhochstrasse (een van de mooiste autoroutes) Aanrader!
- Hike naar het uitkijkpunt bij de Mummelsee
- Bezoek het Nationalparkzentrum Ruhestein (natuurhistorsisch museum)
- Kom oog in oog te staan met beren en wolven in het Alternativer Wolf- Und Barenpark opvangcentrum
- Maak een wandeling langs de Allerheiligen watervallen en de kloosterruïne Aanrader!
- Klauter over loopbruggen en ladders op het Lotharpfad (educatieve wandelroute)
- Geniet van het weidse uitzicht vanaf Aussichtsplattform Studentenfelsen
- Ga lunchen op een hoogte van 1000 meter bij de Darmstädter Hütte
- Ga raften in het Murgtal
Baiersbronn | Een gastronomisch wandelparadijs
Baiersbronn vonden wij persoonlijk het hoogtepunt van onze reis door het Zwarte woud. Dit wandelparadijs grenst aan Nationaal Park Schwarzwald en wordt omringt door bergen en valleien. Naast de prachtige natuur en pittoreske dorpskern is het ook op culinair gebied een hele bijzondere bestemming. Baiersbronn is namelijk niet zo groot, maar met maar liefst 8 Michelinsterren heeft deze gemeente zich echt op de kaart gezet.
De Michelin sterren zijn verdeeld over de top chefs Harald Wohlfahrt (uitgeroepen tot beste chef van Duitsland), Jörg Sackmann en Claus-Peter Lumpp. Zij zwaaien met de scepter in de keukens van Hotel Traube Tonback, Hotel Bareiss en Hotel Sackmann. We raden je aan om ruim van te voren een tafeltje te boeken in een van deze haute cuisine restaurants, zelfs als je in een van deze hotels verblijft.
Voor een wat eenvoudigere maar zeer lekkere lunch moet je naar Forellenhof Buhlbach rijden. Hier staan verrassende visspecialiteiten van eigen kweek op menu. Voor de wat stevigere kost kun je na een intensieve wandeling door het bos aanschuiven bij Wanderhütte Sattelei, waar ze onder andere heerlijke Duitse kost met gehaktballen serveren.
Zien en doen in Baiersbronn
Check even de event kalender van Baiersbronn. Regelmatig vinden er leuke kleinschalige evenementen en activiteiten plaats waarbij je meer leert over de lokale tradities en gebruiken in het Zwarte Woud.
Voor op je lijstje:
- Kom tot rust in een van de luxe wellness hotels
- Leef je uit op kilometers aan wandel-, fiets- en mountainbikepaden
- Reserveer een tafeltje bij een van de Michelin restaurants Aanrader!
- Maak een gastronomische thema wandeling en laat je onderweg culinair verrassen
- Stap op de segway of race met een mountainkart door de vallei
Overnachten in Baiersbronn
Baiersbronn vonden wij het hoogtepunt van onze reis en dat kwam mede dankzij ons bijzondere verblijf bij Hotel Bareiss. Dit luxe wellness hotel biedt alles onder één dak. Ruime kamers, een grote wellness met diverse sauna’s en binnen- en buitenbaden, meerdere restaurants (waaronder een 3* Michelin sterrenrestaurant) en veel activiteiten voor kinderen in alle leeftijdsgroepen. Ondanks de vele faciliteiten ademt het familiehotel een knusse, klassieke en warme sfeer uit. Niet voor niets wordt dit hotel goed bezocht door terugkerende multi-generatie families. Bovendien was de service uitmuntend en persoonlijk!
Freudenstadt | Kleurrijke stad met het grootste marktplein
Op slechts een kwartiertje rijden van Baiersbronn ligt Freudenstadt. Deze middelgrote stad met bijna 24.000 inwoners ligt op 730 meter hoogte. Ondanks het bescheiden formaat wordt Freudenstadt zeer goed bezocht door toeristen. Dat komt door de gunstige ligging tussen Stuttgart en Straatsburg. Veel dagjestoeristen komen hier om boodschappen te doen, te winkelen of om lekker een hapje te eten in een van de horeca gelegenheden.
Freudenstadt werd vlak voor het einde van de tweede wereldoorlog compleet verwoest door de Fransen en de Amerikanen. Het enige gebouw dat ongeschonden uit de oorlog kwam was de rode Stadtkirche uit 1599, die nu een prominente plek inneemt op het marktplein van de stad.
Door de bijzondere wederopbouw van de stad wandel je hier vandaag de dag over het grootste marktplein van Duitsland. Na de oorlog besloot men de stad als een soort labyrint van vierkanten rondom het plein weer op te bouwen. De stad is daardoor heel overzichtelijk geworden. Ook werd er gekozen voor overdekte passages langs het plein, zodat men zelfs bij regen ongestoord kon winkelen. Vandaag de dag nog steeds een luxe!
Rijd voor een paar euro mee met het groene treintje, dat je vanuit Freudenstadt door het nabijgelegen bos rijdt. Tikkeltje toeristisch, maar wel vermakelijk en onderweg leer je meer over de geschiedenis van deze kleurrijke stad.
Zien en doen in Freudenstadt
Dankzij het toeristische karakter van Freudenstadt is er in het centrum altijd wel wat te beleven. Hier vind je de kalender met alle actuele evenementen.
Voor op je lijstje:
- Wandel op vrijdagochtend over de lokale markt op het grote Marktplatz Aanrader!
- Maak een ritje door de omgeving met het toeristen treintje
- Proef de regionale Schwarzwalder Kirsch taart bij café ZeitRaum Aanrader!
- Breng een bezoekje aan de historische Stadkirche
- Geniet van het spectaculaire uitzicht vanaf het nabijgelegen uitkijkpunt Ellbachseeblick Aanrader!
- Proef de lekkerste Italiaanse gerechten bij Osteria D’Orazio
Overnachten in Freudenstadt
Omdat Freudenstadt vlakbij Baiersbronn ligt, hoef je bij een bezoek aan beide bestemmingen zeker niet twee aparte accommodaties te boeken. Op basis van onze eigen ervaringen zouden we daarom eerder een verblijf bij Hotel Bareiss in Baierbronn aanraden. Zoek je echter een goedkoper alternatief of wil je liever in Freudenstadt verblijven, dan is Hotel Grüner Wald ook een goede optie. De kamers zijn simpel maar ruim en comfortabel. Ook beschikt het hotel over een kleine spa met binnenzwembad.
Andere mooie plekken in het Zwarte Woud
Voor ons was Freudenstadt de eindbestemming van onze 5-daagse reis, maar mocht je langer de tijd hebben dan kun je vanuit hier nog doorrijden naar het meest zuidelijke deel van het Zwarte Woud. Tot de grens met het Zwitserse Bazel is namelijk nog veel meer moois te zien. Het gebied dat zich tot het Zwarte Woud mag rekenen is namelijk ontzettend groot en veelzijdig.
Bezoek bijvoorbeeld Titisee (het grootste natuurlijke meer in Duitsland), de Triberger watervallen (een van de hoogste in Duitsland), Baumwipfelpfad Schwarzwald (hangbrug en boomtoppenpad), Europa-Park (het grootste attractiepark van Duitsland) of het Hohenzollern Kasteel bij Hechingen.
Je vanuit Nederland razendsnel met de trein naar Duitsland reist? Het is dus niet nodig om het vliegtuig te pakken. Duitsland heeft een uitstekend treinnetwerk en met NS International reis je in 1e klas op een comfortabele manier naar je eindbestemming. Natuurlijk kun je ook lekker met je eigen auto die kant op roadtrippen!
Alle tips voor Duitsland ➞